اظهارنامه اجاره املاک چیست؟
اظهارنامه مالیات بر درآمد اجاره املاک همانند سایر انواع اظهارنامه مالیاتی ، فرمی است که اشخاصی که به کسب درآمد از طریق اجاره املاک مشغول هستند، طی آن گزارش سالیانه درآمدهای حاصل از اجاره املاک و مستغلات خود را به سازمان مالیاتی اعلام می‌کنند.
! نکته: اصطلاح ملک (املاک) شامل زمین، کارگاه، خانه شخصی یا آپارتمان با هر کاربری اعم از مسکونی، تجاری و یا اداری است.
چه کسانی مشمول ارسال اظهارنامه مالیاتی اجاره املاک هستند؟
مطابق ماده 52 ق.م.م، کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی برای درآمدهای ناشی از واگذاری حقوق خود نسبت به املاک واقع در ایران، پس از کسر معافیتهای مقرر در قانون مشمول پرداخت مالیات بر درآمد اجاره هستند. بر این اساس کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی موظف به گزارش درآمد اجاره خود در اظهارنامه مالیاتی هستند.
قانون گذار در ماده 57 ق.م.م امتیازی برای اشخاص حقیقی که به جز درآمد اجاره درآمد دیگری ندارند، در نظر گرفته است. درآمد اجاره برای این اشخاص تا سقف معافیت ماده 84 ق.م.م (که بر اساس قانون بودجه سالیانه تعیین میشود)، از پرداخت مالیات بر درآمد اجاره معاف است.
بر این اساس مطابق بند ز تبصره 12 قانون بودجه 1402 کل کشور، میزان معافیت مالیات سالانه مستغلات اشخاص فاقد درآمد موضوع ماده 57 قانون مالیات های مستقیم سالانه به مبلغ 475,000,000 ریال و بر اساس قانون بودجه کل کشور سال 1401 معادل 396,000,000 ریال است.
!نکته: شرط برخورداری از این معافیت و همچنین کلیه تسهیلات و مشوقهای مالیاتی، تکمیل و ارسال اظهارنامه مالیات اجاره املاک، در مهلت مقرر از سوی سازمان مالیاتی است.
برای ارسال اظهارنامه اجاره املاک 1402 (عملکرد 1401) چقدر فرصت دارید؟
بر اساس ماده 80 قانون مالیات های مستقیم ، مهلت ارسال اظهارنامه مالیاتی اجاره املاک اعم از اظهارنامه مالیات بر اجاره مغازه و یا سایر املاک تجاری یا اداری حداکثر 31 تیر ماه سال بعد است. بر این اساس آخرین مهلت ارسال اظهارنامه اجاره املاک 1401 در سال 1402، پایان روز شنبه 31 تیر ماه 1402 است.
دقت کنید که تنها اشخاص حقیقی مشمول ارسال اظهارنامه اجاره املاک هستند؛ اشخاص حقوقی موظفند درآمد حاصل از اجاره املاک خود را در اظهارنامه عملکرد خود گزارش نموده، سپس مالیات متعلقه را بپردازند؛ در واقع اشخاص حقوقی موظف به ارسال اظهارنامه مجزایی برای درآمد حاصل از اجاره املاک خود نیستند.
بر این اساس مهلت ارسال اظهارنامه مالیاتی اجاره املاک در هر سال، برای کلیه اشخاص (حقیقی یا حقوقی)، 31 تیر ماه سال بعد است.
آموزش ثبت اظهارنامه مالیاتی اجاره املاک 1402 (عملکرد 1401)
بر اساس اعلام سازمان مالیاتی، سامانه ارسال اظهارنامه اجاره املاک در سال 1402 همانند سایر اظهارنامه‌های مالیاتی، درگاه my tax است. بر این اساس نحوه پر كردن اظهارنامه مالياتی اجاره املاک 1401 که در سال 1402 انجام میشود، به شرح زیر است:
- ورود به اظهارنامه مالیاتی اجاره املاک
- تکمیل مشخصات هویتی اجاره دهنده املاک (موجر)
- تکمیل جدول اطلاعات اختصاصی
- تکمیل مشخصات املاک مورد اجاره
- محاسبه مالیات بر درآمد اجاره قابل پرداخت
- ثبت مشخصات تهیه کننده اظهارنامه اجاره املاک
- ثبت نهایی اظهارنامه مالیاتی اجاره املاک
- پرداخت مالیات بر درآمد اجاره املاک
ورود به اظهارنامه مالیاتی اجاره املاک :
1- ورود به درگاه ملی خدمات مالیاتی به آدرس my.tax.gov.ir با کمک نام کاربری و رمز عبور
نکته: در صورتی که قبلا در این سامانه ثبت نام نکرده‌اید، ابتدا باید در مایتکس ثبت نام نموده و نام کاربری و رمز عبور دریافت نمایید.
2- ورود به صفحه اظهارنامه مالیاتی اجاره املاک
برای ورود به صفحه اظهارنامه دو مسیر وجود دارد:
- انتخاب کادر “دریافت الکترونیکی اظهارنامه مالیات بر درآمد املاک اجاری”
- انتخاب گزینه “اظهارنامه‌ها و منابع مالیاتی” از منوی داشبورد مالیاتی، انتخاب گزینه “مستغلات استیجاری” و کلیک روی دکمه “ورود به اظهارنامه مستغلات استیجاری”
مرحله اول ورود به اظهارنامه اجاره املاک
مرحله دوم ورود به اظهارنامه اجاره املاک
3- “ثبت اظهارنامه جدید” و ویرایش اطلاعات جهت ثبت مقادیر مربوط به عملکرد 1401
انتخاب و تکمیل اظهارنامه جدید برای سال عملکرد
مشخصات هویتی اجاره دهنده املاک :
4- تکمیل اطلاعات هویتی و اقامتی مودی و همچنین مدت زمان واگذاری ملک اجاری
تکمیل مشخصات هویتی موجر و مدت زمان اجاره
جدول اطلاعات اختصاصی در اظهارنامه مالیاتی اجاره املاک :
5- پاسخ به سوالات جدول اختصاصی
پاسخ به سوالات این جدول، مراحل بعدی اظهارنامه شما را تعیین می‌کند؛ پس با دقت تمامی پرسش‌ها را خوانده و به آنها پاسخ دهید.
جدول اطلاعات اختصاصی، برای تعیین درآمد مشمول مالیات مودی
6- تکمیل سایر جداول مربوط به معافیتها
تکمیل سایر جداول مربوط به کمک‌های پرداختی، درآمدها، معافیتها و هزینه‌های اجاره دهنده ملک که با پاسخ به پرسش‌های جدول اطلاعات اختصاصی فعال شده‌اند.
مشخصات املاک مورد اجاره
7- معرفی املاکی که در سال عملکرد منبع درآمد اجاره مودی بوده‌اند
تعیین املاکی که منبع درآمد اجاره هستند
8- انتخاب دکمه “افزودن” و تکمیل مختصات جغرافیایی و اطلاعات پایه ملک
تکمیل اطلاعات پایه و مختصات جغرافیایی ملک
! نکات مهم:
- با انتخاب گزينه “افزودن ملک از سوابق مودی” از زير مجموعه “افزودن ملک” می‌توانيد ليست املاک مربوط به خود را كه در سامانه رسيدگی ماليات بر اجاره املاک ثبت شده است، مشاهده و انتخاب نماييد تا به اين بخش اضافه شود.
- جهت استفاده از معافيت املاک مورد اجاره، در تهران تا سقف 150 مترمربع و در ساير نقاط تا 200 مترمربع (موضوع تبصره 11 ماده 53 ق.م.م) برای املاک با نوع كاربری و مورد استفاده مسكونی، می‌توانيد متراژ مورد نظر را در فيلد “متراژ معاف” وارد نماييد.
9- تکمیل اطلاعات مربوط به قرارداد ملک مورد اجاره
پس از ذخیره ملک استیجاری، با انتخاب گزینه “قراردادها” از منوی “عملیات” می‌توانید قرارداد مربوط به ملک استیجاری را تکمیل نمایید
تکمیل اطلاعات مربوط به قرارداد ملک استیجاری
پس از افزودن قرارداد اجاره مورد نظر، باید اطلاعات قرارداد را اعم از اطلاعات هويتی مستاجر و اطلاعات مالی ملک اجاره‌ای را در اظهارنامه درج نمایید
تکمیل اطلاعات هویتی مستاجر و اطلاعات مالی قرارداد اجاره
تاريخ شروع و پايان قرارداد اجاره، باید طبق اجاره‌نامه تكميل شود، اما بازه زمانی كه در سال عملكرد قرار می‌گيرد، به صورت سيستمی مبنای محاسبات در نظر گرفته میشود.
10- ویرایش اطلاعات مربوط به قرارداد اجاره املاک
اطلاعات مربوط به قرارداد اجاره، قابل ویرایش هستند
محاسبه مالیات اجاره قابل پرداخت در اظهارنامه اجاره املاک :
11- محاسبه درآمد مشمول مالیات اجاره برای هر ملک به صورت مجزا
پس از تکمیل اطلاعات مربوط به موجر، مستاجر، املاک مورد اجاره و قرارداد اجاره با انتخاب گزینه “محاسبه” می‌توانید مالیات هر ملک را به صورت مجزا محاسبه نمایید.
با انتخاب دکمه “محاسبه” درآمد مشمول مالیات مودی محاسبه میشود
! نکته: در این قسمت تنها چند فیلد به صورت دستی تکمیل میشود؛ سایر قسمتها بر اساس اطلاعات ثبت شده در بخشهای قبلی به صورت خودکار ثبت میشود؛ در ادامه “مانده مالیات قابل پرداخت” به صورت سیستمی محاسبه و نمایش داده میشود.
ثبت مشخصات تهیه کننده اظهارنامه مالیاتی اجاره املاک :
12- ثبت مشخصات تهیه کننده اظهارنامه (شخص مودی یا نماینده قانونی او)
مشخصات تهیه کننده اظهارنامه در این بخش ثبت میشود
ثبت نهایی اظهارنامه مالیاتی اجاره املاک و پرداخت مالیات بر اجاره :
13- ثبت نهایی اطلاعات درج شده در اظهارنامه در صورت عدم وجود مشکل
در صورتی که مشکلی در درج اطلاعات نباشد، اظهارنامه ثبت نهایی میشود
پس از ثبت نهایی اظهارنامه و دریافت کد رهگیری، شما می‌توانید قبض مربوط به مالیات اجاره را صادر و مالیات خود را پرداخت نمایید.
نحوه پرداخت مالیات بر درآمد اجاره املاک :
14- چاپ قبوض و پرداخت مالیات بر اجاره املاک
پس از چاپ قبوض میتوان با روشهای مطرح شده مالیات را پرداخت نمود
با انتخاب گزینه “لیست قبوض” از گوشه بالای سمت چپ سامانه مایتکس و انتخاب قبض مورد نظر می‌توانید قبض را چاپ و به روشهای زیر پرداخت نمایید:
- درگاه پرداخت اينترينتي به آدرس https://payments.tax.gov.ir
- دستگاه‌های كارتخوان (پوز) مستقر در ادارات كل مجهز به باركد خوان‌های 42 رقمی
- تمامی شعب بانک‌های كشور از طريق فرم دستور پرداخت الكترونيكی بين بانكی (ساتنا/پايا) با ثبت شناسه واريز 30 رقمی
- با دستگاه‌های خودپرداز بانک ملی از طريق گزينه “پرداخت قبوض و ديگر پرداختها” / “پرداخت وجه دولتی” / “باركد”
ویرایش اظهارنامه مالیاتی اجاره املاک در مایتکس :
در صورتی که پس از ثبت نهایی اظهارنامه مالیاتی اجاره املاک متوجه مشکلی در اظهارنامه ثبتی خود شدید، می‌توانید در مهلت قانونی، اظهارنامه خود را ویرایش و یا حتی آن را حذف نمایید. برای این کار پس از ثبت نهایی اظهارنامه و دریافت کد رهگیری، روی دکمه “لیست اظهارنامه ها” در گوشه سمت چپ مایتکس کلیک نمایید. به این ترتیب لیست تمامی اظهارنامه‌های ارسالی برای شما نمایش داده میشود. با انتخاب گزینه “ویرایش” و یا “حذف” قادر به تغییر در اظهارنامه ثبت شده خود هستید.
پیش از پایان مهلت ارسال، امکان ویرایش یا حذف اظهارنامه وجود ندارد
! نکته: پس از ثبت اظهارنامه و پرداخت مالیات اجاره خود، اظهارنامه مالیاتی خود را چاپ و بایگانی نمایید.
جریمه عدم ارسال اظهارنامه اجاره املاک :
بر اساس قانون مالیاتهای مستقیم، در صورت عدم تسلیم اظهارنامه مالیات اجاره املاک (اظهارنامه مالیاتی اجاره مغازه یا ملک اداری و یا مسکونی) در موعد مقرر، مودیان علاوه‌بر محرومیت از کلیه معافیتها شامل جرایم زیر نیز خواهند شد:
- عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر برای شخص مودی معادل 30% مالیات متعلق غیرقابل بخشش و برای سایر مودیان معادل 10% مالیات متعلق (ماده 192 ق.م.م)
- عدم پرداخت مالیات متعلق، مشمول جریمه‌ای معادل 2.5% مالیات متعلق به ازای هر ماه تاخیر در پرداخت از تاریخ سررسید (ماده 192 ق.م.م)
- ارائه اظهارنامه خلاف واقع برای مودیان مشمول ماده 57 ق.م.م، مشمول جریمه‌ای معادل یک برابر مالیات پرداخت نشده
همچنین در صورتی که مستاجر شخص حقوقی باشد، عدم کسر و ایصال مالیات تکلیفی اجاره، علاوه‌بر مسئولیت تضامنی که با مالک دارد، مشمول جریمه‌ای معادل 10% مالیات پرداخت نشده در موعد مقرر و 2.5% مالیات متعلق به ازای هر ماه تاخیر از سررسید پرداخت خواهد شد (ماده 199 ق.م.م).
